Τραγούδι καταγραφή/ “Η Κυρά Ρήνα του Κριτή του Δούκα η θυγατέρα”.
Η Θεία Γιωργία από το χωριό Καλλιθέα Ευβοίας
Η Κυρά Ρήνα
του Κριτή του Δούκα η θυγατέρα.
Καταγραφή-σχόλια:Δήμητρα Πασιώτου-Κούκουρα
Χρόνια της γράφουν τα προικιά, χρόνια τα πάνω προίκια
και τα κρυφά της μάνας της λογαριασμούς δεν είχαν.
Της δόνει ο πατέρας της αμάξι φορτωμένο,
της δόνει και η μανουλα της τασί μαργαριτάρια.
Χρυσό θρονί να κάθεται, μήλο χρυσό να παίζει
Και μούλα χρυσοκάπουλη να περπατεί καβάλα.
Κι ήρθαν τα χρόνια δίσεκτα και μέρες οργισμένες,
μια λαμπρή και μια γιορτή και μια πίσημη μέρα
την πήρε το παράπονο γλυκά για να κλαίει.
Θέλω να πάω στους δούλους μου,
να πάω στα γονικά μου, λέει στον άντρα της.
Όπου σε πήρα αρχόντισα, φτωχιά πώς να σε πάω.
Συνόδεψέ με στα βουνά και μονάχη μου να πάω.
Πέτρα σε πέτρα ακούμπησε, λιθάρι σε λιθάρι,
στον δρόμο όπου πάγενε όλο περικαλιώντα,
Θε μου να βρω τους δούλους μου και να μη με γνωρίσουν.
Όπως περικάλαγε πήγε και τους έβρισκε,
δούλους και δούλες έχουμε σαν τι δουλειά να κάνεις;
Ξέρω κι υφαίνω στο πλατύ κι υφαίνω στο βελούδο,
κείνη που υφαίνει στο πλατύ κι υφαίνει στο βελούδο
είναι μακριά στη ξενιτιά, είναι μακριά στα ξένα.
Άκουσε η μανούλα της και λέει:
Βάλτε τη στον αργαλειό της Ειρήνης
για να ξυφάνει το πανί που άφησε η Ειρήνη.
Όταν τη βάλανε στον αργαλειό, άρχισε το τραγούδι και λέει
Πανάκι μου όταν σε έφιαζα ήρθανε συμπεθέροι
και όταν σε πίσω έφανα ήρθανε και με πήραν
και μένα τώρα η τύχη μου, εγώ να σε ξυφάνω;
Τ’ άκουσε η μανούλα της και ράϊσε η καρδιά της.
Στολίστε τη, βάντε της και τις χρυσές παντόφλες,
λέει στου δούλους και φέρτε τη μου επάνω.
Το παραπάνω τραγούδι που μου ερμήνευσε η θεία Γεωργία ανήκει με βάση το περιεχόμενο στις παραλογές.
Βρήκα από το βιβλίο του Κυριάκου Σιμόπουλου «Ξένοι Ταξιδιώτες στην Ελλάδα» τόμος Α σελίδα 590 το παρακάτω απόσπασμα : «Απηχήσεις των Βυζαντινών λουτρικών συνηθειών υπάρχουν και στη δημοτική ποίηση του Βυζαντίου.
-Η κυρά Ρήνη του σκληρού κι η Αρετή του Δούκα.
-Κι η Χρυσοκουβουκλιώτισσα, πανέμνοστα κορίτσια.
-Βγήκαν να περπατήσουνε και στα λουτρά να πάνε.»
Με βάση την παραπάνω παραπομπή
το τραγούδι της θείας Γεωργίας θα έχει κι αυτό τις ρίζες του στο Βυζάντιο.
Το παραπάνω άρθρο, φιλοξενείται στο 5ο τεύχος της εφημερίδας μας.