Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ
ΕΥΒΟΙΑ
Σπυρόπουλος Γιώργος, Δικηγόρος
Όλοι έχουμε διασχίσει ή διαβεί τις οδούς, Κώτσου, Κριεζώτου, Αγγελή Γοβιού, Κων/νου Ζέρβα. Η απλή λογική οδηγεί στο συμπέρασμα ότι για να έχει δοθεί το όνομα των παραπάνω σε οδούς, κάτι σημαντικό έχουν κάνει. Ας δούμε λοιπόν, ποια η δράση και η συμπεριφορά αυτών των ανδρών, που η ιστορία τους μεταφέρει στην αιωνιότητα.
ΚΩΤΣΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ (Κώστας Αρβανίτης ή Θηβαίος)
Καταγόταν από το Σούλι, γεννήθηκε στα Χάλια και κρεοπώλης ων, αγανακτισμένος από την καταπίεση των Τούρκων το 1818 σκότωσε τον Αγά της Χαλκίδας και βγήκε στα βουνά της Χαλκίδας. Με την επανάσταση του 1821 έγινε υπαρχηγός του Αγγελή ΓΟΒΙΟΥ και διακρίθηκε στις σημαντικές μάχες στα Βρυσάκια και στα Δύο Βουνά.
ΑΓΓΕΛΗΣ ΓΟΒΙΟΣ ή ΓΟΒΓΙΝΑΣ
Γεννήθηκε στην Λίμνη το 1780. Το 1817 έγινε αρματολός του Τελπενλή, δίπλα στον Οδυσσέα ΑΝΔΡΟΥΤΣΟ. Το 1818 μυείται στην Φιλική Εταιρεία και πολεμάει στο Χάνι της Γραβιάς. Σκοτώθηκε το Μάρτιο του 1822 στη μάχη κατά των Τούρκων στα Δυό Βουνά. Η απώλειά του, επηρέασε δυσμενώς την εξέλιξη της επαναστάσεως στην Εύβοια, υμνήθηκε δε από την λαϊκή μούσα με χαρακτηριστικό δημοτικό τραγούδι.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΡΙΕΖΙΩΤΗΣ
Γεννήθηκε το 1785 στο Αργυρό από γονείς βοσκούς. Λόγω του ατίθασου χαρακτήρα του, οι θείοι του τον έστειλαν σε πλούσιο κτηνοτρόφο στη Μ. Ασία. Τον Μάιο του 1821 επιστρέφει στην Εύβοια και κατατάσσεται στο στρατιωτικό σώμα του Θεσσαλού οπλαρχηγού Κων/νου ΣΟΥΤΑ. Εκεί δήλωσε ότι καταγόταν από τα Κριεζά και επονομάσθηκε ΚΡΙΕΖΩΤΗΣ, ενώ το οικογενειακό του επίθετο ήταν Χαραχλιάνης. Οι πολεμικές αρετές της γενναιότητας, της ανδρείας και της τόλμης, έγιναν άμεσα φανερές στις μάχες στα Βρυσάκια (Ιούλιος 1821) και της Στενής (Αύγουστος 1821). Επί Όθωνος διορίστηκε νομοεπιθεωρητής Εύβοιας και υποστήριζε την επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου 1843 για το Σύνταγμα. ΒΩΚΟΣ Ή ΜΙΑΟΥΛΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ.
Γεννήθηκε στην Ύδρα στις 20 Μαΐου 1769. Το πραγματικό του όνομα ήταν Ανδρέας Βώκος, γιος του Δημητρίου Βώκου. Ο πατέρας του ήταν εμποροπλοίαρχος και καταγόταν από τα Φύλλα και εγκαταστάθηκε τελικά στην Ύδρα. Ένας από τους προγόνους του καπετάν Δημήτρη Βώκου έφτασε στα μαχαίρια με τους Τούρκους. Αναγκάστηκε έτσι η γενιά των Βωκαίων, από τον παππού – ίσως και πιο πέρα – του καπετάν Δημήτρη, το 1668, να φύγει και να κρυφτεί, πρώτα στο ερημονήσι Δοκό και ύστερα να περάσει στην Ύδρα. Το πρώτο του ανδραγάθημα πραγματοποιήθηκε στη ναυμαχία της Πάτρας στις 20 Φεβρουαρίου 1822. Αλυσίδα ολόκληρη από ναυμαχίες, μικρές και μεγάλες ναυτικές επιχειρήσεις συνθέτουν τον πίνακα της δράσης του. Ο Καποδίστριας, που τον εκτιμούσε ιδιαίτερα, του ανέθεσε την αρχηγία του στόλου του Αιγαίου, αλλά στη συνέχεια υπήρξε από τους πρωτεργάτες της αντικαποδιστριακής κίνησης και έφτασε στο σημείο να διατάξει την πυρπόληση των ελληνικών πλοίων στο λιμάνι του Πόρου, ενέργεια που τον στιγμάτισε. Πέθανε στην Αθήνα στις 11 Ιουνίου 1835 και τάφηκε στον Πειραιά στην Ακτή που ονομάστηκε έκτοτε Ακτή Μιαούλη.
Αξίζει τον κόπο να αναφερθούν και άλλα ονόματα προσωπικοτήτων/αγωνιστών της επαναστάσεως στην Εύβοια όπως:
Γεώργιος Δεληγιώργης, Γκίκας, Γεώργιος Αδάμ, Ιωάννης Καρτελιάς, Ιωάννης Δράμαλης, Εξαδάκτυλος, Κωσταντίνος Ζέρβας, ο ιεράρχης Νεόφυτος και πολλοί άλλοι των οποίων τα στοιχεία και τη δράση, μπορείτε να διαβάσετε στην ιστοσελίδα
www.servitoros.gr/Εύβοια/πρόσωπα/Επανάσταση του 1821 .
Κι αν κάποιος θεωρήσει ότι πρόκειται για μια ανούσια αναζήτηση, τουλάχιστον μπορεί να εξηγήσει ποιος είναι αυτός, την επωνυμία του οποίου, φέρει η οδός που διαμένει ή διαβαίνει…
Το παραπάνω άρθρο, φιλοξενείται στο 14ο τεύχος της εφημερίδας μας.
